Америкад баклаврын зэргээ авахын учир буюу Liberal Arts боловсрол гэж юу вэ? 1:53 AM

     Яагаад заавал Америкад сурах болов гэж асуухаар ихэнх хүмүүс дэлхийд тэргүүлэх боловсролыг олгодог болохоор нь гэж хариулдаг. Энэ нь хэдий үнэн ч  (дэлхийн эхний 15-д жагсдаг сургуулиудын 11 нь Америкад байна) баклаврын зэргээ Америкад авахын өөр шалтгаанууд бас бий. 

Дундад зууны үеийн Европийн Liberal Arts

     Ихэнх сургууль нь жилийн жаран сая гаруй төгрөгийн төлбөртэй тул тэтгэлэг сайн өгдөг нь мэдээж чухал. Харин Америкийн олон коллежууд Liberal Arts боловсрол олгодог нь миний хувьд Америкад сурах шийдвэр гаргахад чухал нөлөө үзүүлсэн.
    Онол талаас нь тайлбарлавал Liberal Arts боловсрол гэдэг нь нарийн мэргэжлийн тусгай мэдлэгээс илүүтэй, өргөн цар хүрээний мэдлэгийг олгох, шүүмжлэн сэтгэх, оюуны чадварыг хөгжүүлэхийг голчилдог боловсрол юм.
        Практик талаасаа Liberal Arts коллеж-д очоод сурч байгаа оюутанд Liberal Arts нь мэргэжлээ жил гаруй сонгох албагүйгээр олон төрлийн хичээл үзэж дуртай чиглэлээ сонгох боломжийг олгодгоороо давуу талтай. Дөнгөж арван жилээ төгсөөд байгаа хүүхдэд насан туршдаа хөөх мэргэжлээ сонгоно гэдэг ихэнхдээ л хэтэрхий ахадсан шийдвэр байдаг. Америкийн коллежүүд ч энийг ойлгодог болохоор элсэгчдээсээ ямар нэгэн мэргэжил сонгосон байхыг шаарддаггүй. Бүтэн жилийн туршид найман төрлийн хичээл үзээд юунд дуртай юунд дургүйгээ олж мэдсний дараа мэргэжлээ сонгоно гэдэг сайн шийдвэр гаргахад тустай. Би л гэхэд эхний улиралдаа үзсэн хичээлүүдээс эдийн засагт бага зэрэг сонирхолтойгоо мэдээд үргэлжлүүлж үзэхээр шийдсэн бол хэл шинжэлд сонирхолгүйгээ мэдэж үзэхээ больж байна. Цаашид төр засаг, олон улсын харилцаа, уран зохиол, компьютерийн хичээлүүд ямар байхыг үзэхээр төлөвлөж байгаа.

      Зөвхөн мэргэжлээ сонгож чадахгүй байгаа хүүхдүүд ч гэлтгүй аливаа чиглэлээр сурахаар шийдсэн хүүхдүүдэд ч Liberal Arts боловсрол тохиромжтой. Үнэхээр сонгосон чиглэлээрээ хичээлээ үзэхэд дуртай байвал хурдан гүнзгийрч болдог бол үзээд ирэнгүүт тийм ч их сонирхолгүйгээ мэдвэл чиглэлээ дорхноо өөрчилж болно. Үнэндээ ч ихэнх оюутнууд сургуульдаа орсон хойно төлөвлөж байснаасаа өөр чиглэлээр сурдаг. Инженер болно гэж байсан хүүхэд биологиор сурах, биологиор сурна гэж байсан хүүхэд эдийн засгаар явах нь элбэг.

       Америкад сурах нөгөө чухал шалтгаан бол дээр дурьдсан тэтгэлэг. Тэтгэлгийн тухай блог дээрээ би нэлээн бичсэн байгаа болохоор энд дахин бичээд яахав. Гэхдээ ямар ч байсан гадаадын оюутнуудад Америк шиг их тэтгэлэг өгдөг өөр газар байхгүй. Зөвхөн Харвард, Йэйл гэлтгүй Америкад гадны оюутнуудад тэтгэлэг сайн өгдөг сургуулиуд өчнөөн бий. Яг хэд гэдгийг нь мэдэхгүй ч тэтгэлэг маш сайн өгдөг сургууль зуу лавтай давна.

     Дэлхийн шилдэг боловсролыг мэргэжлээ зөв сонгоод, азтай байвал Монголын их сургуульд сурахаас ч бага зардлаар эзэмшинэ гэдэг асар том боломж. Ийм боломж байгааг ухаарсан дэлхийн орон бүр дахь хүүхдүүд Америкийн сургуулиуд руу хошуурцгааж, Хятад Солонгосууд бүр мянга мянгаараа очиж суралцаж байхад Монголын оюутнууд ч Америкийн шилдэг сургуулиудад олноороо сурвал сайхан.